សាលារាជធានីភ្នំពេញ បានប្រកាសហាមប្រធានវិទ្យុសំបុកឃ្មុំ ដឹកនាំធ្វើបាតុកម្មនៅថ្ងៃទី២៧ មករា ដែលគ្រោងហែក្បួនពីទីលានប្រជាធិបតេយ្យទៅតវ៉ាមុខក្រសួងព័ត៌មាន ដើម្បីទាមទារបើកស្ថានីយវិទ្យុផ្សាយបន្តតាមខេត្តនានា និងសុំបើកប៉ុស្តិ៍ទូរទស្សន៍មួយ។
សេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានរបស់សាលារាជធានីភ្នំពេញ ចុះថ្ងៃទី២៥ មករា
បានព្រមានថា បើសិនជាលោក ម៉ម សូណង់ដូ
នៅតែចចេសធ្វើបាតុកម្មតាមការគ្រោងទុក
លោកត្រូវទទួលខុសត្រូវមុខច្បាប់៖ "បើមានការជួបជុំដង្ហែក្បួន
ដែលធ្វើឲ្យប៉ះពាល់នូវសន្តិសុខ សុវត្ថិភាព និងរបៀបរៀបរយសាធារណៈ
និងមានការប៉ះទង្គិចណាមួយនោះ
លោកប្រធានត្រូវទទួលខុសត្រូវចំពោះមុខច្បាប់"។
ទោះយ៉ាងណា លោក ម៉ម សូណង់ដូ បានបញ្ជាក់នៅល្ងាចថ្ងៃទី២៦ មករា ថា
ជំហរជាចុងក្រោយរបស់លោកមិនផ្លាស់ប្ដូរទេ
ទោះបីជាមានការរារាំងនៅថ្ងៃស្អែកនេះយ៉ាងណាក៏ដោយ។
លោកបន្តបែបអន់ចិត្តចំពោះរដ្ឋាភិបាលថា
ការធ្វើបាតុកម្មជាសិទ្ធិរបស់ប្រជាពលរដ្ឋដែលមានចែងក្នុងច្បាប់
រដ្ឋធម្មនុញ្ញ ហើយលោកធ្វើបាតុកម្មដូច្នេះ
ព្រោះលោកបានទាមទារសុំបើកស្ថានីយវិទ្យុផ្សាយបន្តតាមខេត្តនិងសុំ
បើកប៉ុស្តិ៍ទូរទស្សន៍នេះជាង ១៥ឆ្នាំហើយ
តែរដ្ឋាភិបាលនៅតែមិនព្រមឲ្យ។
លោកថាផ្ទុយទៅវិញ រដ្ឋាភិបាលបែរឲ្យអ្នកផ្សេងៗទៅវិញ៖ «ប្រកាស
អីប្រកាសទៅ! ស្អែកត្រូវតែធ្វើ
វាជាកាតព្វកិច្ចក្នុងក្នុងនាមប្រជាពលរដ្ឋរាប់លាននាក់ដែលចង់
ស្ដាប់វិទ្យុសំបុកឃ្មុំ»។
ការប្រកាសធ្វើបាតុកម្មរបស់លោក ម៉ម សូណង់ដូ នៅថ្ងៃទី២៧ មករា
ស្អែកនេះ ធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីក្រុមបាតុករជាង
១០នាក់រងរបួសដោយប៉ះទង្គិចគ្នាជាមួយកងសន្តិសុខនៅថ្ងៃទី២៦ មករា
ដែលកងកម្លាំងសន្តិសុខព្យាយាមបំបែកក្រុមបាតុករមិនឲ្យប្រមូលផ្ដុំ
នៅទីលានប្រជាធិបតេយ្យ ដើម្បីតវ៉ាប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាល។
រហូតមកទល់ល្ងាចថ្ងៃទី២៦ មករា
កងកម្លាំងសន្តិសុខនៅគ្រប់គ្រងទីលានប្រជាធិបតេយ្យទាំងស្រុងនៅឡើយ
ដែលគេសង្ស័យថា ក្រុមបាតុករលោក ម៉ម សូណង់ដូ
នឹងមិនអាចប្រមូលផ្ដុំគ្នាបាននៅទីលានប្រជាធិបតេយ្យនៅថ្ងៃស្អែក
ហើយនឹងបរាជ័យដូចក្រុមបាតុករព្យាយាមប្រមូលផ្ដុំគ្នានៅថ្ងៃទី២៦
មករា នេះ ដោយកងសន្តិសុខបំបែកដោយប្រើហិង្សាដូចគ្នា៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
អាជ្ញាធរវាយបង្ក្រាបបាតុករដែលដឹកនាំដោយលោក ម៉ម សូណង់ដូ បណ្ដាលឲ្យមនុស្សយ៉ាងតិច ៧នាក់រងរបួស។ ការបង្ក្រាបនេះ ធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីក្រុមអ្នកតវ៉ានៅព្រឹកថ្ងៃ២៧ ខែមករា ដង្ហែក្បួនទម្លុះការរារាំងរបស់សមត្ថកិច្ចពីស្ពាននាគខាងត្បូងវត្តភ្នំ ទៅមុខក្រសួងព័ត៌មាន ដើម្បីទាមទារក្រសួងមួយនេះ ផ្ដល់អាជ្ញាប័ណ្ណទូរទស្សន៍ឯករាជ្យ និងទាមទារពង្រីកការផ្សាយបន្តរបស់វិទ្យុសំបុកឃ្មុំ។
កម្លាំងកងរាជអាវុធហត្ថរាជធានីភ្នំពេញ ប្រមាណជាង ៥០០នាក់
អមទៅដោយកម្លាំងនគរបាលបង្ក្រាបបាតុកម្មរាប់សិបនាក់
រួមនឹងកម្លាំងសន្តិសុខសាលារាជធានីភ្នំពេញ ជាច្រើនទៀត
ត្រូវបានបញ្ជាឲ្យចូលវាយសំពងបង្ក្រាបក្រុមបាតុករដែលដឹកនាំដោយ
លោក ម៉ម សូណង់ដូ នៅខាងមុខក្រសួងព័ត៌មាន។
មុននឹងចូលបំបែកក្រុមអាជ្ញាធរដែលដឹកនាំដោយមេបញ្ជាការ
អាវុធហត្ថរាជធានីភ្នំពេញ លោក រ័ត្ន ស្រ៊ាង បានប្រកាសតាមឧគ្ឃោសនស័ព្ទឲ្យ
ពលរដ្ឋនិងបាតុករទាំងអស់ចេញពីមុខក្រសួងព័ត៌មាន
ដើម្បីបើកចរាចរណ៍ឡើងវិញ។ សមត្ថកិច្ចទាំងនោះទុកពេល ៥នាទី
ដើម្បីធ្វើការចាកចេញ។
បន្ទាប់ពីបង្ក្រាបរួច មានមនុស្សយ៉ាងហោចណាស់ ៧នាក់បានរងរបួស ហើយមនុស្សម្នាក់ត្រូវបានកម្លាំងសន្តិសុខសាលារាជធានីភ្នំពេញ
ចាប់ខ្លួន។ បាតុករខ្លះត្រូវដំបងបែកក្បាល
អ្នកខ្លះត្រូវសមត្ថកិច្ចទាត់ធាក់
និងអ្នកខ្លះទៀតត្រូវប្រកាច់ដួលផ្ងារជើង
ដោយសារកម្លាំងនៃការបាញ់គ្រាប់បែកផ្សែងជាច្រើនគ្រាប់។
បុរសម្នាក់ដែលអះអាងថា ខ្លួនជាអ្នករត់ម៉ូតូឌុប
ក៏ត្រូវបានកម្លាំងសន្តិសុខវាយចំក្បាលរងរបួសបែកឈាមស្រោចខ្លួន
ដែរ។
កំពុងអង្គុយឱបក្បាលដែលមានឈាមហូរច្រាលតាមប្រឡោះម្រាមដៃ
និងមានស្នាមរបួសរយះក្បាលប្រវែងប្រមាណបីថ្នាំងដៃផងនោះ
អ្នករបួសម្នាក់និយាយទាំងញ័រៗ គាត់មិនមានខុសអ្វីទេ
តែក្រុមសន្តិសុខសម្រុកវាយក្បាលគាត់តែម្ដង៖ «មិនដឹងយ៉ាងម៉េចបានមកវ៉ៃខ្ញុំអ៊ីចឹង...។ មិនដឹងយកស្អីវ៉ៃ វាច្រើនណាស់។ ឥឡូវខ្ញុំបែកក្បាលហូរឈាមច្រើនណាស់ៗ»។
ទោះជាបែបណាក្ដី មេបញ្ជាការកងរាជអាវុធហត្ថរាជធានីភ្នំពេញ
លោក រ័ត្ន ស្រ៊ាង បានបញ្ជាក់ដោយខ្លីថា
នេះជាការងាររបស់សមត្ថកិច្ចក្នុងការបើកចរាចរណ៍ឡើងវិញ។
មន្ត្រីអ្នកនាំពាក្យកងរាជអាវុធហត្ថលើផ្ទៃប្រទេស លោក ខេង
ទីតូ មានប្រសាសន៍ថា
សមត្ថកិច្ចអនុវត្តតាមតួនាទីរបស់ខ្លួនក្នុងការរក្សាសណ្ដាប់ធ្នាប់
សាធារណៈ៖ «ខាងអាជ្ញាធររាជធានីបានហាមគាត់មិនឲ្យហែក្បួន ឬប្រមូលផ្ដុំគ្នាធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់សណ្ដាប់ធ្នាប់និងសន្តិសុខ... ប៉ុន្តែគាត់អាចមានសិទ្ធិបញ្ចេញមតិ ដោយដាក់ញត្តិ ឬបញ្ជូនញត្តិទៅអាជ្ញាធរ»។
ទាក់ទងនឹងការធ្វើបាតុកម្មនេះ លោក ម៉ម សូណង់ដូ
មានប្រសាសន៍ថា លោកដឹកនាំការទាមទារបើកវិទ្យុដើម្បីផ្ដល់ចំណេះដឹង
និងការអប់រំជូនប្រជាពលរដ្ឋប៉ុណ្ណោះ
ហើយមិនមានបំណងប្រើហិង្សាណាមួយទេ៖ «ប្រជាពលរដ្ឋ
ស្វែងយល់ ចង់មានការចេះដឹង ចង់ស្ដាប់វិទ្យុសំបុកឃ្មុំ
ដែលពលរដ្ឋមួយចំនួនមិនបានឮវិទ្យុសំបុកឃ្មុំ។
អាហ្នឹងវាស្របទៅនឹងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ
ស្របទៅនឹងគោលការណ៍របស់រាជរដ្ឋាភិបាល»។
កាលពីដើមខែមករា ក្រសួងព័ត៌មាន បានប្រាប់លោក ម៉ម សូណង់ដូ ថា ក្រសួងមិនមានរលកអាកាសផ្សាយ (ហ្វ្រេកង់ស៍) សម្រាប់ផ្ដល់ជូនវិទ្យុសំបុកឃ្មុំឡើយ។
វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនអាចទាក់ទងលោក ខៀវ កាញារីទ្ធ
រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងព័ត៌មាន
ដើម្បីសុំការអត្ថាធិប្បាយជុំវិញបញ្ហានេះបានទេ នៅថ្ងៃទី២៧
ខែមករា ឆ្នាំ២០១៤។
ក្រៅពីការវាយបង្ក្រាបទៅលើបាតុករនិងពលរដ្ឋ
ក្រុមសមត្ថកិច្ចក៏បានប្រមូលម៉ូតូ
និងរ៉ឺម៉កកង់បីមួយចំនួនយកទៅទុកក្នុងសាលាក្រុង
ដោយសារតែម្ចាស់យានយន្តទាំងនេះបានភិតភ័យ
ហើយរត់ចោលក្នុងពេលប៉ូលិស និងប៉េអឹមបំបែកបាតុករ។
សង្គមស៊ីវិលចាត់ទុកថា
ការបង្ក្រាបដោយហិង្សាទៅលើអ្នកតវ៉ាជារឿងរំលោភសិទ្ធិមនុស្សយ៉ាង
ធ្ងន់ធ្ងរ។ កាលពីថ្ងៃទី២៦ ខែមករា
អំពើហិង្សាក៏បានផ្ទុះម្ដងរួចហើយក្នុងពេលក្រុមកម្មករនិងសហជីព
បានធ្វើបាតុកម្មទាមទារឲ្យដោះលែងមនុស្សចំនួន ២៣នាក់
ដែលកំពុងតែជាប់ពន្ធនាគារ។
សាលារាជធានីភ្នំពេញ បានចេញលិខិតជូនដំណឹងទៅកាន់លោក ម៉ម
សូណង់ដូ ថា អាជ្ញាធរមិនអនុញ្ញាតឲ្យលោកដឹកនាំធ្វើបាតុកម្មឡើយ
ដោយរង់ចាំឲ្យសភាពការណ៍ស្ងប់ស្ងាត់សិន និងព្រមានថា
អ្នកបង្កឲ្យមានចលាចលក្នុងសង្គមនឹងត្រូវទទួលខុសត្រូវចំពោះមុខ
ច្បាប់៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
by សំពៅ | at 6:22 PM
ប្រទេសខ្មែរជាប្រទេសដែលមានព្រះពុទ្ធសាសនាជាសាសនាប្រចាំជាតិ មានថ្ងៃសំខាន់ៗជាច្រើនដែលទាក់ទងនឹង ព្រះពុទ្ធសាសនាប៉ុន្តែពុទ្ធសាសនិកជនខ្មែរមិនច្រើនទេដែលយល់ដឹងថ្ងៃសំខាន់ៗទាំងនោះ បណ្តាថ្ងៃសំខាន់ៗទាំងនោះ ថ្ងៃសំខាន់មួយដែលពុទ្ធសាសនិកជនខ្មែរគប្បីរលឹកដឹងនិងប្រារព្ធធ្វើឲ្យជានិស្ស័យ គឺ ថ្ងៃវិសាខបូជាព្រោះត្រូវបានទទួលស្គាល់ដោយ អង្គការសហប្រជាជាតិ ឬដែលហៅថា ថ្ងៃវិសាខបូជាសកល ។ មូលហេតុដែលអង្គការសហប្រជាជាតិទទួលស្គាល់ថ្ងៃ វិសាខបូជានេះ ព្រោះអង្គការពិភពលោកនេះកំពុងតែមានគោលនយោបាយដូចយ៉ាងព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធជាម្ចាស់ដែរ គឺ សន្តិភាព និងសន្តិសុខ មានន័យថា អង្គការសហប្រជាជាតិកំពុងព្យាយាមកសាងសុខសន្តិភាពឡើងក្នុងលោក ឯព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធជាម្ចាស់ ទ្រង់ក៏ណែនាំមនុស្សជាតិឲ្យលះបង់អំពើហិង្សាគ្រប់ប្រភេទទាំងដោយកាយ វាចា និង ចិត្ត ហាក់នឹងថាព្រះអង្គកំពុងត្រួសត្រាយ សុខសន្តិភាពចំពោះមនុស្សជាតិទាំងមូលដូច្នោះ កាលបើមនុស្សជាតិមិនធ្វើអំពើហិង្សានិងគោរពសិទ្ធិគ្នាទៅវិញទៅមក ពិភពលោកនេះក៏ជាផែនដីដែលគួរឲ្យរស់នៅអាស្រ័យហើយមនុស្សជាតិក៏រស់នៅបានយ៉ាងសុខសាន្ត គឺ ប្រកបដោយសន្តិភាព នោះឯង ។
ពាក្យថា វិសាខបូជា មកពីពាក្យថា វិសាខបុណ្ណមីបូជា ប្រែថា ការបូជាក្នុងថ្ងៃពេញបូណ៌មីខែពិសាខ គឺ ខែ ៦ ដោយរាប់ពីខែមិគសិរ បុស្ស មាឃ ផល្គុន ចែត្រ ពិសាខជាដើម នៅឆ្នាំទន្សាយ(ថោះ) នេះ ថ្ងៃវិសាខបូជាត្រូវនឹងថ្ងៃអង្គារទី ១៧ ខែឧសភា ឆ្នាំ ២០១១ ។
ហេតុអ្វីបានជាត្រូវប្រារព្ធធ្វើថ្ងៃវិសាខបូជា?
ការដែលត្រូវប្រារព្ធធ្វើថ្ងៃវិសាខបូជាព្រោះថ្ងៃនេះជាថ្ងៃដែលកត់សម្គាល់ដល់ហេតុការណ៍អស្ចារ្យ ៣ យ៉ាងកើតឡើងផ្ទួនគ្នា ទាក់ទងនឹងខ្សែជីវិតរបស់ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធជាម្ចាស់ មានន័យថា ថ្ងៃនេះពុទ្ធសាសនិកជននៅទូទាំងពិភពលោកនាំគ្នារលឹកនឹកដល់ថ្ងៃប្រសូត ត្រាស់ដឹង និង បរិនិព្វានរបស់ព្រះបរមសាស្តា ។
១.ប្រារព្ធថ្ងៃវិសាខបូជាព្រោះជាថ្ងៃប្រសូត(birth)
នៅពេលដែលព្រះនាងសិរិមហាមាយាដែលជាព្រះអគ្គមហេសីរបស់ព្រះគម្តែងផ្ទៃក្រោមសុទ្ធោទននៃរាជធានីកបិលពស្តុដែនសក្កៈ ទ្រង់គភ៌ហៀបនឹងដល់ថ្ងៃប្រសូតិកម្ម ព្រះនាងទើបលាព្រះសា្វមីធ្វើដំណើរទៅមាតុភូមិ គឺ ទេវទហនគរ ដើម្បីសម្រាលព្រះរាជឱរសតាមទំនៀមនិយមក្នុងសម័យនោះ លុះធ្វើដំណើរដល់ព្រំដែនឈ្មោះឧទ្យានលុម្ពិនីវ័ន(រុម្មិណ្តេ) រវាង ក្រុងកបិលពស្តុនិងទេវទហនគរ ទើបឈាងចូលទៅសម្រាកព្រះវរកាយក្រោមដើមសាលព្រឹក្ស នៅខណៈនោះព្រះនាងក៏សម្រាលព្រះរាជឱរសក្រោមដើមសាលព្រឹក្សនោះឯងដែលត្រូវនឹងពេលព្រឹកថ្ងៃសុក្រ តិថី ១៥ កើត ខែពិសាខឆ្នាំច មុន ព.ស. ៨០ ឆ្នាំ លុះស្តាប់ឮពត៌មានថាព្រះមហេសីបានប្រសូតព្រះរាជឱរសដូច្នោះ ព្រះកំពូលរាស្រ្តសុទ្ធោទនក៏ត្រាស់បញ្ជាឲ្យក្បួនដង្ហែវិលត្រឡប់ចូលព្រះនគរវិញ កាលបើប្រសូតបាន ៥ ថ្ងៃ ព្រះរាជឱរសនេះក៏ត្រូវបានសន្មតព្រះនាមថា សិទ្ធត្ថៈ ប្រែថា សមបំណង ។
២.ប្រារព្ធថ្ងៃវិសាខបូជាព្រោះជាថ្ងៃត្រាស់ដឹងអនុត្តរសម្មាសម្ពោធិញាណ(enlightenment)
ក្រោយពីចេញបួសបាន ៦ ឆ្នាំ នៅព្រះជន្ម ៣៥ ឆ្នាំ សិទ្ធត្ថកុមារក៏បានត្រាស់ដឹងអនុត្តរសម្មាសម្ពោធិញាណ នៅព្រឹកព្រាងថ្ងៃពុធ តិថី ១៥ កើត ខែពិសាខ ឆ្នាំរកា មុនព.ស. ៤៥ ឆ្នាំ នៅឯពុទ្ធគយា ។
៣.ប្រារព្ធថ្ងៃវិសាខបូជាព្រោះជាថ្ងៃបរិនិព្វាន(passing away)
ក្រោយពីព្រះអង្គត្រាស់ដឹងនិងផ្សព្វផ្សាយព្រះធម៌អស់រយៈពេល ៤៥ ឆ្នាំរហូតដល់ព្រះជន្មបាន ៨០ ឆ្នាំហើយ ព្រះអង្គក៏ចូលបរិនិព្វាននៅថ្ងៃអង្គារ តិថី ១៥ កើត ខែពិសាខ ឆ្នាំ្មម្សាញ់ ព.ស. ១ ឆ្នាំ នៅឯនគរកុសិនារា ។
ការដែលពោលថាហេតុការណ៍អស្ចារ្យ ព្រោះព្រះអង្គប្រសូត ត្រាស់ដឹង និង បរិនិព្វាននៅតិថី ១៥ កើត ខែពិសាខដូចគ្នា ទោះបីជាថ្ងៃខាងសុរិយគតិ និង ឆ្នាំខាងចន្ទគតិខុសគ្នាក៏ដោយ ក៏ចាត់ថាជាហេតុការណ៍អស្ចារ្យបាន ព្រោះមនុស្សភាគច្រើនកើតនិងស្លាប់នៅតិថីនិងខែខាងចន្ទគតិផ្សេងៗគ្នា ប៉ុន្តែព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធជាម្ចាស់ទ្រង់ប្រសូត ត្រាស់ដឹង និង បរិនិព្វាននៅតិថី និងខែខាងចន្ទគតិដូចគ្នា ចាត់ទុកថាជាអច្ឆរិយបុគ្គលដែលគួរដល់ការចងចាំរបស់ពិភពលោក ។
សារសំខាន់នៃថ្ងៃវិសាខបូជា
១.ថ្ងៃវិសាខបូជាចាត់ជាថ្ងៃកំណើតរបស់ព្រះពុទ្ធសាសនា
២.ថ្ងៃវិសាខបូជាចាត់ជាថ្ងៃដែលអង្គការសហប្រជាជាតិទទួលស្គាល់ជាផ្លូវការតាមសម្នើរបស់ពុទ្ធបរិស័ទនៅថ្ងៃទី ១៣ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០០០
៣.ថ្ងៃវិសាខបូជាចាត់ជាថ្ងៃសន្តិភាពពិភពលោកព្រោះព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធជាម្ចាស់បង្រៀនមនុស្សជាតិឲ្យស្វែងរកសន្តិសុខនិងសន្តិភាពទាំងខាងក្នុងនិងខាងក្រៅ ។
៤.ថ្ងៃវិសាខបូជាចាត់ជាថ្ងៃរំលឹកគុណ គឺ ព្រះមហាករុណាគុណ ព្រះវិសុទ្ធិគុណ និង ព្រះបញ្ញាគុណរបស់ព្រះបរមសាស្តា
៥.ថ្ងៃវិសាខបូជាចាត់ជាថ្ងៃព្រះពុទ្ធព្រោះទាក់ទងនឹងខ្សែជីវិតរបស់ព្រះពុទ្ធជាម្ចាស់ ។
វិធីបដិបត្តិក្នុងថ្ងៃវិសាខបូជា
1. ធ្វើបុណ្យដាក់បាត្រ ឧទិ្ទសចំណែកបុណ្យឲ្យដល់ញាតិដែលស្លាប់ទៅតាមគោលការណ៍បេតពលី ឬទក្ខិណានុប្បទាន
2. ស្តាប់ព្រះធម្មទេសនាតាមគោលការណ៍ធម្មស្សវនៈ និងបដិបត្តិធម៌តាមគោលការណ៍សមាធិនិងភាវនា
3. រៀបចំពិព័រណ៍ពុទ្ធប្បវត្តិ ប្រដាប់ទង់សាសនា តាមគេហដ្ឋាន វត្តអារាម សាលារៀន និង មន្ទីររាជការគ្រប់កន្លែងតាម មាត្រា ៤៣ នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញខ្មែរចែងថា ព្រះពុទ្ធសាសនាជាសាសនារបស់រដ្ឋ គឺ សាសនារបស់ប្រទេសជាតិ
4. ដោះលែងសត្វចិញ្ចឹម និងទណ្ឌិតនយោបាយជាដើមតាមគោលការណ៍អភ័យទាន
គោលធម៌សំខាន់ដែលគួរសិក្សានិងយកទៅបដិបត្តិ
1. កតញ្ញុតា ការដឹងគុណចំពោះបុគ្គលដែលបានធ្វើល្អចំពោះយើងដោយសុទ្ធចិត្ត ដូចជា កូនដឹងគុណឪពុកម្តាយ សិស្សដឹងគុណគ្រូវិទ្យាចារ្យ ពុទ្ធបរិស័ទដឹងគុណព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធជាម្ចាស់ ឬ អ្នកនយោបាយដឹងគុណបុព្វបុរសជាដើម
2. អរិយសច្ច ៤ គឺ គោលការណ៍ដោះស្រាយបញ្ហា មាន ៤ យ៉ាង គឺ ទុក្ខ បានដល់ បញ្ហាប្រចាំជីវិត ដែលហៅថាសភាវទុក្ខ ទុក្ខប្រចាំសង្ខារ ដូចជា កើត ចាស់ ឈឺ និង ស្លាប់ ដែលអ្នកណាៗក៏ជួបប្រទះមិនអាចចៀសវាងបានអាគន្តុកទុក្ខ បានដល់ បញ្ហាដែលកើតឡើងក្នុងការចិញ្ចឹមជីវិតម្តងម្កាល ដូចជា ខកបំណង ខឹង ស្អប់ ព្រាត់ព្រាសជាដើម បរិញ្ញា គឺ ការកំណត់ដឹងឲ្យទាន់បញ្ហាទាំងអស់នេះចាត់ជាវិធីទី ១(what) សមុទ័យ បានដល់មូលហេតុនៃបញ្ហាប្រចាំជីវិតដែលកើតចេញពីចំណង់ចំណូលចិត្តក្នុងកាម(កាមតណ្ហា) ចំណង់ចំណូលចិត្តក្នុងភពភូមិដែលប្រាថ្នា(ភវតណ្ហា) និង ការខ្លាចស្លាប់(វិភវតណ្ហា) បហានៈ គឺ ការឈ្វេងយល់ អង្កេតស្រាវជ្រាវរាវរកប្រភពបញ្ហាពិតចាត់ជាវិធីទី ២ (why) និរោធ បានដល់ សភាពដែលបញ្ហាឬទុក្ខរបស់ជីវិតត្រូវបានកម្ចាត់បង់ គឺ សភាពដែលគ្មានទុក្ខតទៅទៀត សច្ឆិកិរិយា គឺ ការដោះស្រាយ កម្ចាត់ លុបបំបាត់រាល់បញ្ហាដែលរកប្រភពឃើញ ចាត់ជាវិធីទី ៣ (freedom) មគ្គ បានដល់ វិធីសាស្ត្រដោះស្រាយមូលហេតុនៃបញ្ហាជីវិតដែលស្រាវជ្រាវរកឃើញ មាន ៨ យ៉ាង គឺ គំហើញត្រូវ តម្រិះត្រូវ សម្តីត្រូវ ទង្វើត្រូវ មុខរបរត្រូវ កំហំត្រូវ រលឹកត្រូវ និង តម្កល់ចិត្តត្រូវ ភាវនា គឺ ការអនុវត្តផ្ទាល់លើបញ្ហាដែលស៊ើបអង្កេតឃើញ ។
3. អប្បមាទធម៌ គឺ ការរលឹកដឹងខ្លួនជានិច្ចទោះបីគិត និយាយ ឬធ្វើអ្វីក៏ដោយ ត្រូវមានសតិគ្រប់គ្រងចិត្ត ពោលគឺ មិនធ្វេសប្រហែលក្នុងធម្មារម្មណ៍ដែលគិត ក្នុងពាក្យសម្តីដែលនិយាយ និងក្នុងទង្វើដែលធ្វើ ពោលគឺ មិនទ្វេធ្វេសក្នុងវ័យនិងជីវិត ព្រោះធម៌ប្រមាទនាំឲ្យកើតបញ្ហាស្មុគស្មាញជាច្រើនដល់វ័យនិងជីវិត ហេតុនោះពុទ្ធសាសនិកជនទើបត្រូវរលឹកនឹកដល់ព្រះពុទ្ធ ព្រះធម៌ និងព្រះសង្ឃដោយសតិ ឬថាមានវិចារណញាណក្នុងការចិញ្ចឹមជីវិតប្រចាំថ្ងៃ ។
ប្រយោជន៍នៃថ្ងៃវិសាខបូជា
1. ធ្វើឲ្យយល់ដឹងដល់ដំណើរជីវិតរបស់ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធជាម្ចាស់តាំងពីប្រសូតដល់បរិនិព្វាន
2. ធ្វើឲ្យស្គាល់គុណសម្បត្តិ(អស្សាទៈ) និងគុណវិបត្តិ(អាទីនព)របស់ខ្លួនបើប្រៀបធៀបនឹងអច្ឆរិយបុគ្គលដូចយ៉ាងព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធជាម្ចាស់
3. ធ្វើឲ្យកើតធម្មសង្វេគឡើងនៅក្នុងចិត្តថា សូម្បីតែព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធជាម្ចាស់ក៏ចៀសមិនផុតពីច្បាប់ធម្មជាតិ ៣ ប្រការ គឺ អនិច្ចំ ទុក្ខំ អនត្តាដែរ
4. ធ្វើឲ្យយល់ដឹងដល់ការតស៊ូជីវិតរបស់ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធជាម្ចាស់ទម្រាំនឹងរកច្រកចេញឲ្យដល់ជីវិតបាន
5. ធ្វើឲ្យយល់ដឹងដល់ព្រះទ័យលះបង់ខ្ពស់របស់ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធជាម្ចាស់ដែលកម្រនឹងបុគ្គលណាធ្វើដូចព្រះអង្គបាន
6. ធ្វើឲ្យយល់ដឹងដល់សក្តានុភាពរបស់មនុស្សដែលព្យាយាមស្វែងរកដំណោះស្រាយបញ្ហាជីវិត គឺ ទុក្ខ ។
សរុបសេចក្តីមកថា ថ្ងៃវិសាខបូជាចាត់ជាថ្ងៃសំខាន់សកលសម្រាប់ពុទ្ធបរិស័ទទូទាំងពិភពលោក ចាត់ជាថ្ងៃដែលប្រារព្ធពិធីពុទ្ធបូជារំលឹកនឹកដល់ព្រះមហាករុណាគុណ ព្រះវិសុទ្ធិគុណនិងព្រះបញ្ញាគុណរបស់ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធជាម្ចាស់ដែលព្រះអង្គមានចំពោះមនុស្សជាតិទាំងជាថ្ងៃរំលឹកដល់ហេតុការណ៍អស្ចារ្យ ៣ យ៉ាង គឺ ប្រសូត ត្រាស់ដឹង និង បរិនិព្វានដែលជាអាគតដ្ឋានរបស់ព្រះពុទ្ធសាសនា ។
by សំពៅ | at 11:44 PM
babylon-setup
សម្រាប់ទាញយក babylon-setup
by សំពៅ | at 10:38 PM
8 in 1 English Dictionary
Download link: 8 in 1 English Dictionary
